Η παννάδα είναι ένα παραδοσιακό δροσερό και ευχάριστο ποτό από κοπανισμένα κουκούτσια πεπονιού που παρασκευαζόταν παλαιότερα στη Κύπρο, το οποίο σήμερα δεν παρασκευάζεται πλέον. Όμως, η παννάδα, αυτό το πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά ρόφημα δεν έχει τις ρίζες του στη Κύπρο αλλά στους Σεφαραδίτες Εβραίους της Ελλάδας οι οποίοι το έπιναν κατά τη νηστία του Γιόμ Κιπούρ (Ημέρα του Εξιλασμού). Οι Σεφαραδίτες Εβραίοι της Ελλάδας μηλούσαν μια γλώσσα γνωστή ως Λαντίνο, και ονόμαζαν αυτό το τονοτικό ποτό «πεπιτάδα» λέξη που σημαίνει «φτιαγμένο από σπόρους φρούτων». Εκτός από ένα θρεπτικό και τονωτικό ρόφημα, η παννάδα ή αλλιώς πεπιτάδα, είναι ένα υπέροχο αναψυκτικό για τις ζεστές μέρες.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του εξήντα, η πεπιτάδα, αυτό το εβραϊκό σεφαραδίτικο γαλακτώδες ρόφημα που παρασκευάζεται από σπόρους πεπονιού ήταν επίσης γνωστό και στους Έλληνες χριστιανούς της Ρόδου, της πόλης των Χανίων στη Κρήτη, και της Θεσσαλονίκης. Αξίζει να παρατηρηθεί ότι τα Χανιά ήταν από πολύ παλιά έδρα της εβραϊκής κοινότητας των Ρωμανιωτών και δεν ήταν Σεφαραδίτες. Ωστόσο, η πεπιτάδα ήταν γνωστή στους Χριστιανούς των Χανίων ως τονωτικό αναψυκτικό. Όμως η πραγματική πατρίδα της πεπιτάδα ήταν η Ρόδος, και ήταν το σπεσιαλιτέ των Σεφαραδιτών Εβραίων του νησιού. Είναι πολύ πιθανόν το ρόφημα αυτό να μεταφέρθηκε στη Κύπρο από τη Ρόδο, και από πεπιτάδα έγινε παννάδα. Είναι κρίμα που σήμερα δεν παρασκευάζεται πια ούτε από τους Χριστιανούς Έλληνες της Ελλάδας, αλλά ούτε από τους Κυπρίους.
Γιά όσους επιθυμούν να αναβιώσουν αυτό το ωφέλιμο στη υγεία και δροσιστικό παραδοσιακό ρόφημα, σας παραθέτουμε τη σηνταγή με λεπτομερείς οδηγίες εκτέλεσης:
Σερβίρισμα για 3 άτομα
Σπόρους από 4-6 πεπόνια (= περίπου 1 φλιτζάνι του τσαγιού αποξηραμένους σπόρους)
2 λίτρα κρύο νερό
1/4 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και μέλι)
Λίγες σταγόνες ροδόνερο
Οι σπόροι πεπονιού αποθηκεύονται για αρκετές εβδομάδες πριν από τη χρήση τους. Πλύνετε προσεκτικά τους σπόρους σε ένα σουρωτήρι, φροντίζοντας να αφαιρέσετε όλη τη σάρκα του πεπονιού. Αφήστε τους σπόρους να στεγνώσουν στον αέρα σε ένα χάρτινο πιάτο κατά τη διάρκεια της νύχτας (ή μέχρι να στεγνώσει εντελώς).
Ψήστε τους σπόρους σε ένα τηγάνι ή σάτζιη για 5 λεπτά, παρακολουθώντας στενά έτσι ώστε να μην καούν. Ανακατέψτε τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας.Τοποθετήστε τους σπόρους σε έναν επεξεργαστή τροφίμων ή μπλέντερ. Παλιά τους κοπάνιζαν σε κτιν (γουδί).Αλέστε έως ότου οι σπόροι γίνουν ένα μείγμα σαν αλεύρι.Τοποθετήστε το μείγμα από αλεσμένους σπόρους σε μία κουρούκλα ή τουλπάνι, συγκεντρώνοντε το μείγμα ως μια μπάλα και στερεώστε το ύφασμα με ένα λαστιχάκι.Τοποθετήστε την μπάλα από το μείγμα σε μια μεγάλη μαγείρισσα (κατσαρόλα) και γεμίστε την με περίπου 2 λίτρα κρύο νερό.Αφήστε το να φουσκώσει για περίπου 10 - 15 λεπτά. Αρχίστε τη συμπίεση του νερού μέσα από το πανί.
Το υγρό θα αρχίσει να παίρνει μία γαλακτώδες μορφή. Μπορείτε να το αφήσετε να φουσκώνει κατά τη διάρκεια της νύχτας, ή να συνεχίσετε να συμπιέζετε το νερό μέσα από το ύφασμα για 15 - 20 λεπτά. Όσο περισσότερο φουσκώσει, τόσο παχύτερο/πλουσιότερο και γαλακτώδες το υργό γίνεται.
Προσθέστε στο «γάλα» τη ζάχαρη ή το μέλι και το ανθόνερο και ανακατέψετε καλά. Ρυθμίστε ανάλογα με το γούστο. Σερβίρεται παγωμένο. Αυτό το υπέροχο ρόφημα λοιπόν είναι η παννάδα και με αυτό το τρόπο παρασκευάζεται.